Cele kształcenia - wymagania ogólne
- Wykorzystanie
i tworzenie informacji.
Uczeń interpretuje i tworzy teksty o charakterze matematycznym, używa języka
matematycznego do opisu rozumowania i uzyskanych wyników.
- Wykorzystywanie
i interpretowanie reprezentacji.
Uczeń używa prostych, dobrze znanych obiektów matematycznych,
interpretuje pojęcia matematyczne i operuje obiektami matematycznymi.
- Modelowanie
matematyczne.
Uczeń dobiera model matematyczny do prostej sytuacji, buduje model
matematyczny danej sytuacji.
- Użycie i
tworzenie strategii.
Uczeń stosuje strategię jasno wynikającą z treści zadania, tworzy
strategię rozwiązania pro blemu.
- Rozumowanie i
argumentacja.
Uczeń prowadzi proste rozumowania, podaje argumenty uzasadniające
poprawność rozumowania.
Treści
nauczania - wymagania szczegółowe
- Liczby
wymierne dodatnie.
Uczeń:
- odczytuje
i zapisuje liczby naturalne dodatnie w systemie rzymskim (w zakresie
do 3000);
- dodaje,
odejmuje, mnoży i dzieli liczby wymierne zapisane w postaci ułamków
zwykłych lub rozwinięć dziesiętnych skończonych zgodnie z własną
strategią obliczeń (także z wykorzystaniem kalkulatora);
- zamienia
ułamki zwykłe na ułamki dziesiętne (także okresowe), zamienia ułamki
dziesiętne skończone na ułamki zwykłe;
- zaokrągla
rozwinięcia dziesiętne liczb;
- oblicza
wartości nieskomplikowanych wyrażeń arytmetycznych zawierających ułamki
zwykłe i dziesiętne;
- szacuje
wartości wyrażeń arytmetycznych;
- stosuje
obliczenia na liczbach wymiernych do rozwiązywania problemów w
kontekście praktycznym, w tym do zamiany jednostek (jednostek pręd
kości, gęstości itp.).
- Liczby
wymierne (dodatnie i niedodatnie).
Uczeń:
- interpretuje
liczby wymierne na osi liczbowej. Oblicza odległość między dwie ma
liczbami na osi liczbowej;
- wskazuje
na osi liczbowej zbiór liczb spełniających warunek typu: x ≥
3, x < 5;
- dodaje,
odejmuje, mnoży i dzieli liczby wymierne;
- oblicza
wartości nieskomplikowanych wyrażeń arytmetycznych zawierających
liczby wymierne.
- Potęgi.
Uczeń:
- oblicza
potęgi liczb wymiernych o wykładnikach naturalnych;
- zapisuje
w postaci jednej potęgi: iloczyny i ilorazy potęg o takich samych
podstawach, iloczyny i ilorazy potęg o takich samych wykładnikach
oraz potęgę potęgi (przy wy kładnikach naturalnych);
- porównuje
potęgi o różnych wykładnikach naturalnych i takich samych
podstawach oraz porównuje potęgi o takich samych wykładnikach
naturalnych i różnych dodatnich podstawach;
- zamienia
potęgi o wykładnikach całkowitych ujemnych na odpowiednie potęgi o
wykładnikach naturalnych;
- zapisuje
liczby w notacji wykładniczej, tzn. w postaci a·10k,
gdzie 1 ≤ a <
10 oraz k jest
liczbą całkowitą.
- Pierwiastki.
Uczeń:
- oblicza
wartości pierwiastków drugiego i trzeciego stopnia z liczb, które są
odpowiednio kwadratami lub sześcianami liczb wymiernych;
- wyłącza
czynnik przed znak pierwiastka oraz włącza czynnik pod znak
pierwiastka;
- mnoży i
dzieli pierwiastki drugiego stopnia;
- mnoży i
dzieli pierwiastki trzeciego stopnia.
- Procenty.
Uczeń:
- przedstawia
część pewnej wielkości jako procent lub promil tej wielkości i
odwrotnie;
- oblicza
procent danej liczby;
- oblicza
liczbę na podstawie danego jej procentu;
- stosuje
obliczenia procentowe do rozwiązywania problemów w kontekście
praktycznym, np. oblicza ceny po podwyżce lub obniżce o dany
procent, wykonuje obliczenia związane z VAT, oblicza odsetki dla
lokaty rocznej.
- Wyrażenia
algebraiczne.
Uczeń:
- opisuje
za pomocą wyrażeń algebraicznych związki między różnymi wielkościami;
- oblicza
wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych;
- redukuje
wyrazy podobne w sumie algebraicznej;
- dodaje i
odejmuje sumy algebraiczne;
- mnoży
jednomiany, mnoży sumę algebraiczną przez jednomian oraz, w
nietrudnych przykładach, mnoży sumy algebraiczne;
- wyłącza
wspólny czynnik z wyrazów sumy algebraicznej poza nawias;
- wyznacza
wskazaną wielkość z podanych wzorów, w tym geometrycznych i
fizycznych.
- Równania.
Uczeń:
- zapisuje
związki między wielkościami za pomocą równania pierwszego stopnia
z jedną niewiadomą, w tym związki między wielkościami
wprostproporcjonalnymi i odwrotnie proporcjonalnymi;
- sprawdza,
czy dana liczba spełnia równanie stopnia pierwszego z jedną
niewiadomą;
- rozwiązuje
równania stopnia pierwszego z jedną niewiadomą;
- zapisuje
związki między nieznanymi wielkościami za pomocą układu dwóch równań
pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi;
- sprawdza,
czy dana para liczb spełnia układ dwóch równań stopnia pierwszego
z dwiema niewiadomymi;
- rozwiązuje
układy równań stopnia pierwszego z dwiema niewiadomymi;
- za pomocą
równań lub układów równań opisuje i rozwiązuje zadania osadzone
w kontekście praktycznym.
- Wykresy
funkcji.
Uczeń:
- zaznacza
w układzie współrzędnych na płaszczyźnie punkty o danych współrzędnych;
- odczytuje
współrzędne danych punktów;
- odczytuje
z wykresu funkcji: wartość funkcji dla danego argumentu, argumenty
dla danej wartości funkcji, dla jakich argumentów funkcja przyjmuje
wartości dodatnie, dla jakich ujemne, a dla jakich zero;
- odczytuje
i interpretuje informacje przedstawione za pomocą wykresów funkcji
(w tym wykresów opisujących zjawiska występujące w przyrodzie,
gospodarce, życiu codziennym);
- oblicza
wartości funkcji podanych nieskomplikowanym wzorem i zaznacza punkty
należące do jej wykresu.
- Statystyka
opisowa i wprowadzenie do rachunku prawdopodobieństwa.
Uczeń:
- interpretuje
dane przedstawione za pomocą tabel, diagramów słupkowych i koło
wych, wykresów;
- wyszukuje,
selekcjonuje i porządkuje informacje z dostępnych źródeł;
- przedstawia
dane w tabeli, za pomocą diagramu słupkowego lub kołowego;
- wyznacza
średnią arytmetyczną i medianę zestawu danych;
- analizuje
proste doświadczenia losowe (np. rzut kostką, rzut monetą, wyciąganie
losu) i określa prawdopodobieństwa najprostszych zdarzeń w tych doświadczeniach
(prawdopodobieństwo wypadnięcia orła w rzucie monetą, dwójki lub
szóstki w rzucie kostką, itp.).
- Figury płaskie.
Uczeń:
- korzysta
ze związków między kątami utworzonymi przez prostą przecinającą
dwie proste równoległe;
- rozpoznaje
wzajemne położenie prostej i okręgu, rozpoznaje styczną do okręgu;
- korzysta
z faktu, że styczna do okręgu jest prostopadła do promienia
poprowadzonego do punktu styczności;
- rozpoznaje
kąty środkowe;
- oblicza długość
okręgu i łuku okręgu;
- oblicza
pole koła, pierścienia kołowego, wycinka kołowego;
- stosuje
twierdzenie Pitagorasa;
- korzysta
z własności kątów i przekątnych w prostokątach, równoległobokach,
rombach i w trapezach;
- oblicza
pola i obwody trójkątów i czworokątów;
- zamienia
jednostki pola;
- oblicza
wymiary wielokąta powiększonego lub pomniejszonego w danej skali;
- oblicza
stosunek pól wielokątów podobnych;
- rozpoznaje
wielokąty przystające i podobne;
- stosuje
cechy przystawania trójkątów;
- korzysta
z własności trójkątów prostokątnych podobnych;
- rozpoznaje
pary figur symetrycznych względem prostej i względem punktu. Rysuje
pary figur symetrycznych;
- rozpoznaje
figury, które mają oś symetrii, i figury, które mają środek
symetrii. Wskazuje oś symetrii i środek symetrii figury;
- rozpoznaje
symetralną odcinka i dwusieczną kąta;
- konstruuje
symetralną odcinka i dwusieczną kąta;
- konstruuje
kąty o miarach 60°, 30°, 45°;
- konstruuje
okrąg opisany na trójkącie oraz okrąg wpisany w trójkąt;
- rozpoznaje
wielokąty foremne i korzysta z ich podstawowych własności.
- Bryły.
Uczeń:
- rozpoznaje
graniastosłupy i ostrosłupy prawidłowe;
- oblicza
pole powierzchni i objętość graniastosłupa prostego, ostrosłupa,
walca, stożka, kuli (także w zadaniach osadzonych w kontekście
praktycznym);
- zamienia
jednostki objętości.
Zalecane
warunki i sposób realizacji
Uwzględniając
zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, szkoła organizuje zajęcia zwiększające
szanse edukacyjne dla uczniów mających trudności w nauce matematyki oraz
dla uczniów, którzy mają szczególne zdolności matematyczne.
W przypadku uczniów zdolnych, można wymagać większego zakresu umiejętności,
jednakże wskazane jest podwyższanie stopnia trudności zadań, a nie po
szerzanie tematyki.