Bereżnica Wyżna

Breżnica Wyżna jest jedną z najładniej położonych wiosek w Bieszczadach. Leży malowniczo nad potokiem Bereżnica u podnóża Markowskiej. Liczy 220 mieszkańców.

Pierwsza wzmianka o wsi "Brzesznycza" pochodzi z 1480 r. Cieszyła się jeszcze wtedy wolnizną, a więc musiała powstać niewiele lat wcześniej. Rządziła się prawem wołoskim i należała do dóbr Balów z Hoczwi. W 1515 r. wieś posiadała już cerkiew parafialną. W XIX w.właścicielem wsi był przez jakiś czas znany pisarz Zygmunt Kaczkowski, który bywał tu sporadycznie w latach 1844 - 1846.

Widok na Bieszczady	Chata z XIX wieku

W 1921 roku wieś liczyła 76 domów i 493 mieszkańców ( 421 grek., 65 rzym., 7 mojż.). W okresie międzywojennym majątek w Bereżnicy należał do Staruchów. Rodzina ta , wywodząca się z miejscowych chłopów, związała sie silnie z ukraińskim ruchem narodowym I połowy XX wieku. Anton Staruch (1856 - 1938) był za Austro - Węgier posłem na sejm galicyjski, a w 1918 r. wchodził w skład Narodowej Rady Zachodnio - Ukraińskiej Republiki Ludowej. Jaroslaw Staruch, absolwent Wydziału Prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, w czasie ostatniej wojny wchodził w skład Ukraińskiej Głównej Rady Wyzwoleńczej i Głównego Sztabu Wojskowego UPA. Po wojnie był prowydnykiem ( naczelnikiem ) Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w tzw. Zakierzońskim Kraju ( obejmującym tereny należące do Polski ). 17 września 1947 roku, okrążony przez żołnierzy KBW w schronie w Lasach Monastyrskich ( Lubaczowskie ), popełnił samobójstwo.

We wsi zachowała się drewniana cerkiew filialna p.w. św. Mikołaja Cudotwórcy, zbudowana przezcieślę Jana Hantkowskiego, obecnie użytkowana jako kościół rzymskokatolicki. Obok stoi drewniana, słupowa dzwonnica. Wokół rozległy cmentarz z nagrobkami miejscowych ziemian.200 m na północ od cerkwi, po drugiej stronie drogi , znajduje się murowana kaplica rzymskokatolicka ufundowana w 1908 r. przez Wincentego Łęckiego, właściciela m.in. majątku w Tworylnem.

W górnym końcu wsi, na przełęczy, ustawiono w 1976 r. głaz upamiętniajacy pobyt Zygmunta Kaczkowskiego.